Profesjonalna pomoc
na silną zgagę

Gastroenterolog - czym się zajmuje?

Gastroenterolog – kim jest lekarz, posiadający taką specjalizację? Jakie choroby leczy? W jakich sytuacjach warto umówić się na wizytę do tego specjalisty?

Gastroenterolog – kim jest lekarz, posiadający taką specjalizację? Jakie choroby leczy? W jakich sytuacjach warto umówić się na wizytę do tego specjalisty?

Czym się zajmuje gastroenterolog?

Nazwy niektórych specjalizacji lekarskich potrafią wywołać konsternację. Większość osób doskonale zdaje się sprawę z tego, kim jest internista, kardiolog czy neurolog. Istnieją jednak takie specjalizacje, których nazwy niewiele mówią, przynajmniej osobom niezwiązanym zawodowo z medycyną. Do takich specjalizacji można zaliczyć balneologię, hipertensjologię, a także gastroenterologię.

Kim jest lekarz gastroenterolog? Najprościej rzecz ujmując to specjalista zajmujący się chorobami przełyku, żołądka, jelita grubego i cienkiego, otrzewnej, wątroby oraz trzustki.

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 31 sierpnia 2020 r. w sprawie specjalizacji lekarzy i lekarzy dentystów, gastroenterologia jest specjalizacją przeznaczoną dla lekarzy posiadających specjalizację w dziedzinie chorób wewnętrznych. Ponadto istnieje także specjalizacja z gastroenterologii dziecięcej, która przeznaczona dla lekarzy pediatrów.

Gastrolog a gastroenterolog - czym się różnią?

Gastroenterologia może się wydawać nieznaną specjalizacją, gdyż w mowie potocznej używa się określeń gastrologia i gastrolog, co sprawdza zamęt językowy oraz informacyjny.

Wielu pacjentów nie zdaje sobie sprawy, iż są to wyrażenia językowe używane jedynie w codziennych sytuacjach życiowych, celowo skrócone w celu ułatwienia komunikacji, a prawidłowe określenia to: gastroenterologia i gastroenterolog.

Uściślając lekarz gastrolog to potoczne określenie na gastroenterologa, czyli specjalistę, który zajmuje się diagnozowaniem oraz leczeniem chorób przełyku, żołądka, jelita grubego i cienkiego, otrzewnej, wątroby oraz trzustki.

Co leczy gastroenterolog?

Zgodnie z przytoczonym wcześniej Rozporządzeniem Ministra Zdrowia w sprawie specjalizacji lekarzy i lekarzy dentystów, gastroenterolog posiada wiedzę i umiejętności w rozpoznawaniu i leczeniu następujących chorób:

• zaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego (m.in. zespół jelita drażliwego, dyspepsja);
• choroby jamy ustnej i przełyku (np. choroba refluksowa);
• choroby żołądka i dwunastnicy (m.in. choroba wrzodowa, zakażenie bakterią H. pylori);
• choroby trzustki (w tym ostre i przewlekłe zapalenie trzustki)
• choroby dróg żółciowych (m.in. kamica żółciowa, ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego)
• choroby wątroby (m.in zapalenie wątroby (ostre, przewlekłe, autoimmunologiczne), niewydolność wątroby (marskość, zatrucie muchomorem sromotnikowym))
• choroby jelita cienkiego (m.in. choroba Leśniowskiego-Crohna, celiakia)
• choroby jelita grubego (zakażenia, tzw. nieswoiste zapalenia, uchyłki, polipy, niedokrwienne zapalenie jelit)
• choroby odbytnicy i odbytu (m.in. hemoroidy, nietrzymanie stolca)
• gastroenterologiczne manifestacje chorób endokrynologicznych, hematologicznych, naciekowych, reumatologicznych, naczyniowych etc.

Co więcej, gastroenterolog posiada także wiedzę i umiejętności do wykonywania następujących badań diagnostycznych i zabiegów:

• USG jamy brzusznej,
• zgłębnikowanie żołądka i dwunastnicy,
• biopsja ssąca jelita i odbytnicy oraz igłowa wątroby,
• manometria przełyku i odbytnicy,
• badania endoskopowe górnego i dolnego odcinka przewodu pokarmowego (gastroskopia, rektoskopia, sigmoidoskopia, kolonoskopia),
• obliteracja żylaków przełyku,
• rozszerzenie zwężeń przełyku,
• polipektomia,
• sfinkterotomia,
• leczenie żywieniowe.

Pozostałymi zabiegami w obrębie układu pokarmowego zajmuje się chirurg ogólny, aczkolwiek niektórzy chirurdzy dodatkowo posiadają specjalizację w zakresie gastroenterologii (chirurg gastrolog).

Co warto podkreślić, nie wszystkie wymienione wyżej choroby wymagają wizyty u gastroenterologa. Jedną z najczęściej zgłaszanych przez pacjentów dolegliwości gastrologicznych jest nawracająca zgaga (choroba refluksowa). W przypadku zgagi występującej częściej niż raz w tygodniu początkowo zalecana jest wizyta u lekarza pierwszego kontaktu. Dopiero wtedy, gdy leczenie zaordynowane przez lekarza POZ nie przyniesie rezultatu lub przyczyna zgagi jest trudna do ustalenia, zalecana jest wizyta u specjalisty.

Jak wygląda wizyta u gastroenterologa?

Wielu pacjentów poszukuje odpowiedzi na pytanie, jak wygląda wizyta u gastroenterologa. Zazwyczaj pierwszym etapem wizyty, jak w przypadku większości konsultacji lekarskich, jest zabranie szczegółowego wywiadu z pacjentem na temat dolegliwości.

Lekarz zwykle pyta o częstotliwość wypróżnień, sposób odżywiania się oraz zażywane leki. W kolejnym etapie wykonuje badanie powłok brzusznych. Następnie na podstawie wywiadu i badania fizykalnego, decyduje czy i na jakie badania skierować pacjenta.

Gastrolog najczęściej zleca wykonanie badań laboratoryjnych krwi z oznaczeniem prób wątrobowych i enzymów trzustkowych. Jeśli zajdzie taka konieczność może skierować pacjenta na badania obrazowe (USG jamy brzusznej, rezonans magnetyczny, tomografia komputerowa) lub endoskopowe (gastroskopia, kolonoskopia).

Często pacjenci zastanawiają się także, jakie badania zabrać do gastrologa. Wybierając się na wizytę do tego specjalisty, warto mieć ze sobą wyniki aktualnych badań diagnostycznych, jeśli takimi się dysponuje. Należy jednak zaznaczyć, że większość lekarzy, podejrzewając jakieś schorzenie lub chcąc je wykluczyć, zleca pacjentom wykonanie zestawu konkretnych badań aniżeli bazuje na wynikach dostarczonych przez pacjenta.

Gastroenterolog prywatnie i na NFZ

Na wizytę u gastroenterologa można się umówić prywatnie lub skorzystać z możliwości nieodpłatnej wizyty w poradni, która ma podpisany kontrakt z Narodowym Funduszem Zdrowia. Aby jednak skorzystać ze świadczeń oferowanych przez NFZ, należy mieć skierowanie do gastrologa wystawione przez lekarza POZ. Wybierając poradnię gastrologiczną, warto skorzystać z informatora o terminach leczenia, który można znaleźć na stronie internetowej NFZ. W zależności od miasta oraz zakładu opieki zdrowotnej, na wizytę u gastroenterologa czeka się średnio od kilku dni do nawet kilku miesięcy.

Znacznie krótsze będą terminy do gastrologa prywatnie. Zazwyczaj na odpłatną wizytę czeka się około 7 dni. Jeżeli chodzi o koszt konsultacji gastrologicznej, to w zależności od miasta oraz stopnia naukowego lekarza, ceny wahają się od 140 do 300 złotych.

Autor: Joanna Woźniak

Konsultacja merytoryczna: lekarz gastrolog Ewa Walecka-Kapica

Bibliografia:
1. https://www.cmkp.edu.pl/wp-content/uploads/akredytacja2018/0743-program-2.pdf [dostęp 28.05.2021]
2. https://cmkp.edu.pl/wp-content/uploads/pdf/0743-program-2-D.pdf [dostęp 28.05.2021]
3. https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20200001566/O/D20201566.pdf [dostęp 28.05.2021]
4. https://terminyleczenia.nfz.gov.pl [dostęp 28.05.2021]