Występowanie refluksu żołądkowo-przełykowego jest schorzeniem, w którym dieta odgrywa bardzo ważną rolę. Może wpływać na nasilenie bądź zmniejszenie dolegliwości. Potrawy pikantne np. typowe dla kuchni węgierskiej nie są wskazane. Niekorzystna jest również kuchnia oparta na potrawach tłustych (np. bawarska). Osoby z refluksem powinny unikać także słodyczy. Potrawą, po której pacjenci mają często zaostrzenie dolegliwości jest tłusty sernik tzw. sernik babuni. Marynaty, przyprawy stymulujące wydzielanie kwasu solnego nasilają objawy refluksu.
Niskoprocentowe alkohole także działają niekorzystnie, zwłaszcza wytrawne czerwone wino. Często spożywana kawa w dużych ilościach nie zawsze jest dobrze tolerowana przez osoby z chorobą refluksową.
Zalecane są potrawy lekkostrawne spożywane w niedużych ilościach. Potrawy należy dokładnie rozgryzać. Nie należy spożywać ich tuż przed snem. Zaleca się aby ostatni posiłek był spożyty nie później niż 3 godziny przed snem.
dr. n. med. Marek Pazurek
Najczęstszym objawem refluksu żołądkowo-przełykowego jest zgaga, czyli uczucie pieczenia w przełyku lub za mostkiem. Innym bardzo charakterystycznym dla refluksu objawem jest zarzucanie kwaśnej treści z żołądka do ust lub części krtaniowej gardła (tzw. regurgitacje). Częstymi objawami mogą być również: ból w klatce piersiowej lub zaburzenia połykania. Wyżej wymienione dolegliwości zwykle występują po posiłku, co jest istotne w różnicowaniu z objawami choroby wieńcowej, w której nie muszą one mieć związku z przyjęciem pokarmu.
Mogą także występować tzw. objawy pozaprzełykowe refluksu np. kaszel - związany m.in. z pobudzeniem włókien nerwu błędnego, zapalenie tylnej części krtani, a czasami - przy znacznie nasilonym refluksie - uszkodzenie szkliwa zębów. U niektórych pacjentów mogą występować zaburzenia rytmu serca lub objawy kurczu oskrzeli. Dość charakterystycznym objawem, lecz nie zawsze docenianym jest ślinienie nocne.
dr. n. med. Marek Pazurek
Alkohol działa niekorzystnie, ponieważ stymuluje wydzielanie kwasu solnego, nasilając tym samym objawy refluksu. Reakcja na alkohol jest indywidualna, nie należy jednak polecać go osobom z refluksem żołądkowo-przełykowym.
dr. n. med. Marek Pazurek
Lekami z wyboru w terapii kwaśnego refluksu są inhibitory pompy protonowej (PPI), np. omeprazol. Dawka inhibitora uzależniona jest od stopnia zaawansowania zaburzenia. W przypadku zdiagnozowania choroby refluksowej przełyku (GERD) ważna jest ocena uszkodzenia błony śluzowej przełyku w skali Los Angeles. U chorych z zaawansowaniem zmian typu A lub B zaleca się pojedynczą dawkę PPI. W przypadku C lub D - dawkę podwójną i zazwyczaj stałe leczenie podtrzymujące. U większości pacjentów z GERD śluzówka przełyku jest nieuszkodzona, występuje zatem typowa choroba objawowa. Terapia PPI w pojedynczej dawce standardowej powinna trwać wówczas co najmniej 4 tygodnie. Wspomniane wyżej leczenie może być prowadzone wyłącznie przez lekarza po rozpoznaniu choroby refluksowej. U wielu osób występuje jednak tzw. refluks epizodyczny (czyli występujący nie częściej, niż raz w tygodniu), który nie spełnia kryteriów rozpoznania GERD. Wówczas pacjenci mogą stosować leki bez recepty doraźnie, w celu redukcji objawów.
Niektóre leki hamujące wydzielanie kwasu solnego ze wspomnianej wyżej grupy PPI są dostępne również bez przepisu lekarza. Osoby pragnące złagodzić epizody zgagi mają dodatkowo do wyboru leki blokujące receptor H2 (np. famotydynę) lub też preparaty zobojętniające (różnorodne sole wapnia, magnezu, sodu i glinu) o niemal natychmiastowym (lecz stosunkowo krótkim) działaniu.
Postępowanie niefarmakologiczne czyli tzw. modyfikacja stylu życia polega na unikaniu spożywania potraw pikantnych, posiłków tuż przed snem, uniesieniu wezgłowia łóżka lub zaprzestaniu palenia papierosów. Należy zwrócić uwagę także na przyjmowanie niektórych leków jak blokery kanału wapniowego, czy teofilina.
dr. n. med. Marek Pazurek
Gastroskopia w procesie diagnostycznym, często nie jest bezwzględnie konieczna. Dotyczy to przede wszystkim pacjentów z objawami refluksu, poniżej 45 roku życia. Jednakże w przypadku nawrotowości objawów (szczególnie, trwania dolegliwości powyżej 5 lat), wzrostu ich intensywności, czy braku efektów wcześniejszej terapii - należy ją wykonać. Rola gastroskopii sprowadza się do oceny stanu błony śluzowej żołądka i przełyku, przeprowadzenia próby na obecność H.pylorii, czy pobrania wycinków śluzówki do badania histologicznego. Bezwzględnym wskazaniem do wykonania gastroskopii jest występowanie tzw. objawów alarmujących, które mogą wskazywać na obecność procesu nowotworowego. Należą do nich: ból w górnej części przewodu pokarmowego - występujący również w nocy, zaburzenia połykania, spadek masy ciała, anemia, czarne stolce, gorączka o nieznanej przyczynie, czy opór palpacyjny w jamie brzusznej.
dr. n. med. Marek Pazurek
Choroba refluksowa przełyku (epizody refluksu występujące częściej niż raz w tygodniu) ma charakter przewlekły. Mogą pojawiać się okresy remisji, jednakże jeżeli objawy wystąpiły po raz pierwszy w młodym wieku, to na pewno w przyszłości pojawią się ponownie. Nasilenie ich zwiększa się wraz z wiekiem ze względu na fizjologiczne postępujące osłabienie kurczliwości dolnego zwieracza przełyku, często również rozwój przepukliny przeponowej i nadwagi, które są kluczowymi czynnikami pogarszającymi przebieg choroby refluksowej.
dr. n. med. Marek Pazurek
W leczeniu zgagi nocnej oprócz leczenia farmakologicznego bardzo ważne jest postępowanie dietetyczne. Należy zjeść ostatni posiłek najpóźniej trzy godziny przed położeniem się spać. Nie powinien być on obfity i zawierać lekko strawne produkty. Nie powinno się także pić alkoholu oraz napojów gazowanych. Wezgłowie łóżka należy unieść tak, aby tułów był ułożony pod pewnym kątem, nie w pozycji horyzontalnej.
W leczeniu farmakologicznym należy stosować PPI zarówno rano, jak i wieczorem, przed kolacją. Jednakże jeżeli pomimo tego zgaga nocna się pojawia, należy wówczas włączyć dodatkowy lek: bloker receptora histaminowego (H2) przed snem.
dr. n. med. Marek Pazurek
Zgaga jako objaw refluksu żołądkowo-przełykowego nie powinien być bagatelizowany, jednakże powinien być oceniony obiektywnie. W pierwszej kolejności należy zmienić nawyki żywieniowe i unikać potraw pikantnych, ostrych, tłustych, napojów gazowanych oraz alkoholu. Kluczowa może być redukcja masy ciała u osób z nadwagą.
Ponadto należy unikać wszystkich potraw po których zgaga występuje. Jeżeli te działania są niewystarczające i zgaga nadal występuje - powinno się włączyć leki zmniejszające wydzielanie kwasu solnego, dostępne bez recepty. Początkowo można zastosować blokery receptora H2, w następnej kolejności zaś inhibitory pompy protonowej. Jeżeli pomimo ciągłego stosowania PPI przez 2 tygodnie zgaga nie ustępuje należy skontaktować się z lekarzem.
dr. n. med. Marek Pazurek
Lek Polprazol® Max powinno się stosować od kilku do kilkunastu dni. Jeżeli dolegliwości nie zmniejszą się po 14 dniach leczenia lub nastąpi ich szybki nawrót, należy skonsultować się z lekarzem.
Lek Polprazol® Max może być stosowany zarówno w okresie ciąży, jak i w okresie karmienia piersią, jednak po konsultacji z lekarzem.
Lek Polprazol® Max powinno stosować się około 30-45 minut przed posiłkiem w celu uzyskania najlepszego efektu leczniczego. Wynika to z faktu, że w spoczynku (bez stymulacji posiłkiem) tylko niewielki odsetek pomp protonowych w komórkach okładzinowych żołądka jest w stanie aktywnym, natomiast po przyjęciu pokarmu wzrasta on do 60-70%. Dlatego produkt marki Polprazol podaję się co najmniej 30 minut przed posiłkiem (lek musi mieć czas na wchłonięcie się w jelitach do krążenia i dotarcie do śluzówki żołądka) będzie działał na wielokrotnie większą ilość pomp protonowych w żołądku, przez co mocniej zahamuje wydzielanie kwasu solnego.
Lek Polprazol® Max zmniejsza wydzielanie kwasu solnego w żołądku, działając do 24 godzin. Dlatego można stosować go raz dziennie. Nie tylko łagodzi dolegliwości, ale również zapobiega ich nawrotom oraz powoduje wygojenie błony śluzowej przełyku. Natomiast produkty zobojętniające jedynie neutralizują kwaśną treść w żołądku. Działa bardzo szybko, ale też krótko (do 3 godzin). Z tego względu należy go przyjmować czasami kilka razy w ciągu doby w przypadku wystąpienia zgagi.
Produktu Polprazol® Max nie można podawać dzieciom. Lek stosuje się u osób, które ukończyły 18 lat.